پروتکل OAuth چیست و چگونه کار می کند؟

پروتکل OAuth چیست؟ بدون شک کار با وب سایت ها و اپلیکیشن ها مختلف یکی از فعالیت های روزمره همه ماست که بدون آن، خیلی از کارهایمان روی زمین می ماند! اما اگر بخواهیم برای استفاده از هر پلتفرم، نام کاربری و رمز عبور خود را وارد کنیم کمی به دردسر می افتیم. به همین دلیل پروتکل هایی مانند OAuth تدوین شده است تا بتوانیم در دنیای دیجیتال با روش های ساده تری از خدمات آپ ها و وب سایت ها استفاده کنیم و در عین حال اطلاعات خود را امن نگه داریم. برای مثال اگر از توییتر استفاده می کنید احتمالا تابحال با درخواست وب سایت Bitly برای پست یک لینک کوتاه در حساب خود مواجه شده اید. Bitly بدون اینکه از شما پسورد بخواهد از پروتکل OAuth استفاده می کند.

برای توضیحات بیشتر و پاسخ کامل به پرسش پروتکل OAuth چیست شرکت دانش بنیان پلتکو را در این مطلب همراهی کنید.

پروتکل OAuth چیست؟

پروتکل OAuth مخفف (Open Authorization) نوعی پروتکل مجوزدهی است که برای افزایش امنیت در ارتباط بین برنامه‌ها و خدمات اینترنتی استفاده می‌شود.

این پروتکل اطمینان می دهد که یک فرد یا یک برنامه کاربردی (مثلاً یک برنامه موبایل) مجوز دسترسی به اطلاعات یا منابع محافظت شده را دارد.

OAuth معمولاً برای اتصال سرویس‌های آنلاین به یکدیگر، مانند ورود به یک وب‌سایت با استفاده از حساب کاربری Google یا Facebook استفاده می‌شود بدون آن که برخلاف سرویس هایی چون سامانه SSO با حساب کاربری (نام کاربری و رمز عبور) سروکار داشته باشد.

پروتکل OAuth چگونه کار می کند؟

پروتکل OAuth نحوه اعطای دسترسی به منابع محافظت شده از طریق اعتبارسنجی توسط افراد یا برنامه‌ها را تعیین می‌کند.

در اصل، OAuth به برنامه‌ها اجازه می‌دهد تا از منابعی که به صورت امن محافظت می‌شوند (مانند اطلاعات کاربری در سرویس‌های آنلاین) بدون انتقال نام کاربری و رمز عبور مستقیما استفاده کنند. روش استفاده از OAuth شامل چند مرحله است.

1.  ثبت نام برنامه: برای استفاده از OAuth، ابتدا باید برنامه شما در سیستم مورد نظر ثبت شود و اطلاعات احراز هویت (مانند کلیدهای API) دریافت شود.
2. دسترسی کاربر: زمانی که یک کاربر تصمیم می‌گیرد به برنامه شما دسترسی دهد، برنامه برای دسترسی به اطلاعات مورد نیاز از کاربر به سیستم احراز هویت آنلاین ارجاع داده می‌شود.
3. اعتبارسنجی و اعطای مجوز: سیستم، احراز هویت کاربر را بررسی کرده و پس از تأیید هویت، یک اعلان به برنامه می‌فرستد تا به منابع مورد نظر دسترسی داشته باشد.
4. بازگشت به برنامه: حالا که مجوزها صادر شده‌اند، برنامه قادر است به منابع محافظت شده دسترسی داشته باشد.

محدودیت های پروتکل OAuth چیست؟

پروتکل OAuth دارای محدودیت‌هایی است که برای امنیت و اجتناب از سواستفاده‌های نادرست اعمال می‌شود. برخی از این محدودیت‌ها شامل تعیین نوع دسترسی‌ها، اعتبارسنجی هویت کاربران، مدت زمان اعتبار توکن‌ها، ردیابی و مدیریت منابع مجوز‌دهنده و … است.

اجزا پروتکل OAuth چیست؟

از جمله اصلی ترین اجزا پروتکل OAuth می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1.  Resource Owner (مالک منبع): فرد یا نهادی که می‌تواند مجوز دسترسی به منابع را صادر کند. 
2. Client (کلاینت): برنامه‌ای که به منابع اطلاعات نیاز دارد و از مالک منبع، مجوز گرفته است.
3. Authorization Server (سرور احراز هویت): سرویسی که مسئول صدور توکن‌های دسترسی به کلاینت‌ها می‌باشد.
4. Resource Server (سرور منبع): سرویسی که منابع را نگهداری و مدیریت می‌کند و تصمیم می‌گیرد که آیا دسترسی به منابع را از طریق توکن‌های صادر شده توسط سرور احراز هویت صادر کند یا خیر.

با استفاده از پروتکل OAuth، کلاینت‌ها می‌توانند به منابع دسترسی پیدا کنند بدون اینکه مجبور باشند اطلاعات احراز هویت کاربران را دوباره وارد کنند، که این امر امنیت و سطح اطمینان را برای کاربران افزایش می‌دهد.

تفاوت پروتکل OAuth و OAuth 2.0

OAuth 2.0 ارتقاء‌یافته‌ی پروتکل OAuth و نسخه‌ی بازنویسی شده و بهبود یافته‌ی آن به حساب می‌آید. تفاوت‌هایی میان میان پروتکل پایه OAuth و OAuth 2.0 وجود دارد.

نسخه 2.0 از نظر پیاده‌سازی و سادگی نسبت به نسخه‌ی قبلی مزیت دارد؛ علاوه بر آن که OAuth 2.0 بهبودهایی را برای پشتیبانی از برنامه‌های موبایل و اینترنت اشیاء (IoT) ارائه داده است.

این نسخه برای ارتباطات امن با استفاده از SSL/TLS برای احراز هویت و مجوز بهره می‌برد. در نهایت پروتکل ارتقا یافته OAuth 2.0 از توکن‌های قابل تعویض و قابل نوسازی برای احراز هویت استفاده می‌کند که پشتیبانی از زیرساخت‌های مختلف را نسبت به نسخه‌ی اولیه‌ی خود به همراه دارد.

نمونه‌ هایی برای کاربرد پروتکل OAuth

تعداد زیادی اپلیکیشن و وب سایت از پروتکل OAuth برای دسترسی به منابع استفاده می‌کنند. مانند:

1.  Google API: وقتی کاربر به یک اپلیکیشن اجازه می‌دهد که به اطلاعات حساب Google او دسترسی داشته باشد، این اپلیکیشن از پروتکل OAuth برای هویت سنجی و احراز دسترسی استفاده می‌کند.
2.  Facebook Connect: بسیاری از وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها از فیسبوک برای احراز هویت کاربران خود استفاده می‌کنند. این اتصال نیز از پروتکل OAuth بهره می‌برد.
3.  GitHub API: برنامه‌نویسان می‌توانند از پروتکل OAuth برای احراز هویت کاربران و دسترسی به اطلاعات حساب کاربری گیت‌هاب استفاده کنند تا بتوانند به سرویس‌های گیت‌هاب دسترسی پیدا کنند.
4.  Twitter API: اکثر برنامه‌ها و وب‌سایت‌ها برای ارتباط با توییتر از پروتکل OAuth استفاده می‌کنند تا اجازه دسترسی به پروفایل کاربران را بگیرند.
5. Dropbox API: این سرویس با استفاده از OAuth به برنامه‌ها و ابزارهای خود اجازه می‌دهد تا با موارد مختلف مانند فایل‌ها و پوشه‌ها در حساب Dropbox کاربران ارتباط برقرار کنند.

البته کاربرد OAuth بسیار گسترده تر است. مثلا از پروتکل OAuth در دستگاه‌های هوشمند خانه برای احراز هویت و اجازه دسترسی به داده‌ها استفاده می‌شود.

به عنوان مثال، اگر یک اپلیکیشن موبایل قصد دسترسی به داده‌های دستگاه هوشمند خانه مانند تلویزیون را داشته باشد، می‌تواند از OAuth برای ایجاد یک فرآیند احراز هویت و اخذ مجوز استفاده کند.

مزایای پروتکل OAuth چیست؟

OAuth به عنوان یک پروتکل مجوز دهی برای ارتباط بین سرویس‌های وب متفاوت دارای مزایای زیادی است:

•  پروتکل OAuth امکان انتقال اطلاعات اعتبار کاربر بدون اشتراک فعالیت خصوصی او را فراهم می‌کند. این پروتکل به کاربران اجازه می‌دهد بدون ارائه رمز‌های عبور خود، به سرویس‌های وب دسترسی داده و از اطلاعات خود محافظت کنند.
• این پروتکل اجازه می‌دهد تا یک برنامه یا سرویس به عنوان نماینده‌ی کاربر عمل کند و بتواند به نیازهای دسترسی او به اطلاعات در سرویس‌های دیگر پاسخ دهد.
• پروتکل OAuth به سامانه‌های معتبر اجازه می‌دهد تا برای اطمینان از صحت هویت کاربران و انتقال اعتبارات، به شکلی امن و و مطمئن استفاده کنند.
• این پروتکل توسط شرکت‌های بزرگ فناوری پشتیبانی می‌شود.

تفاوت پروتکل OAuth با احراز هویت چیست؟

شاید وقتی به دنبال پاسخ پروتکل OAuth چیست می گردید این سوال برایتان پیش بیاید که این پروتکل چه تفاوتی با احراز هویت دارد و اصولا احراز هویت چیست.

پروتکل OAuth به برنامه‌ها این اجازه را می‌دهد که از سرویس‌های دیگر به‌عنوان یک نماینده دسترسی به راحتی و با اجازه داده شده به اطلاعات کاربران دسترسی پیدا کنند. در ادامه این مطلب پیشنهاد می‌شود مقاله احراز هویت چیست را مطالعه نمایید.

اما احراز هویت به تأیید شناسایی کاربران می پردازد تا اطمینان حاصل کند کاربر همان کسی است که ادعا می کند! احراز هویت معمولاً شامل ارائه نام کاربری و رمز عبور یا استفاده از فناوری‌هایی مانند تأیید از طریق ایمیل یا پیامک می‌شود.

بنابراین تفاوت اصلی میان OAuth و احراز هویت، این است که OAuth برای اعطای دسترسی به برنامه‌ها بدون به اشتراک گذاری رمز عبور استفاده می‌شود، در حالی که احراز هویت متمرکز بر تأیید هویت با رمز عبور یا سایر ابزارها است.

ایا برای راه اندازی api management از پروتکل OAuth استفاده می شود ؟

برای اجرا API Management معمولا OAuth به عنوان یکی از پروتکل‌های احراز هویت مورد استفاده قرار می‌گیرد تا کاربران و برنامه‌ها به منابع API دسترسی داشته باشند.

این برنامه‌ها می‌توانند توسط توکن‌های OAuth شناسایی و مجوزدهی شوند، و این توکن‌ها به عنوان ابزاری برای مدیریت احراز هویت و کنترل دسترسی به منابع API مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مزایای استفاده از OAuth در مدیریت API شامل افزایش امنیت، ارائه مکانیزم‌های مجوزدهی چندلایه، و امکان اجرای احراز هویت و مجوزدهی مبتنی بر استانداردهای صنعتی هستند.

شرکت دانش بنیان پلتکو، ارائه دهنده خدمات تخصصی یکپارچه سازی و مدیریت وب‌سرویس‌ها می باشد که خدماتی نظیر گذرگاه سرویس‌های سازمانی ( ESB ) و مدیریت وب‌سرویس‌ها ( API Manager )، مانیتورینگ، مدیریت لاگ‌ها، وب پرتال و ده‌ها سرویس تخصصی دیگر به سازمان‌ها ارائه می‌دهد.

پایان

در این مطلب با موضوع پروتکل OAuth چیست همراه ما بودید. همانطور که خواندید در وب سایت ها و اپلیکیشن‌های مختلف از جمله فیسبوک، پروتکل OAuth برای مجوزدهی و دسترسی به اطلاعات حساب کاربری افراد استفاده می‌شود. زمانی که شما با یک اپلیکیشن یا وب‌سایت می‌خواهید به اطلاعات حساب فیسبوک خود دسترسی پیدا کنید، فرایند احراز هویت و مجوز دسترسی از طریق OAuth انجام می‌شود.